Tình hình biến đổi khí hậu trên thế giới đang diễn biến vô cùng phức tạp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái trên toàn thế giới và đời sống sinh hoạt ở Việt Nam. Những cơn bão lũ với nước dâng cao hàng ngày liền diễn ra khắp miền Trung đã là niềm nhức nhối bao năm qua ở nước ta. Để giải quyết tình trạng này, nhiều mô hình xây nhà chống lũ được đưa ra và áp dụng trên một số địa phương thường bị lũ lụt. Mỗi mô hình nhà có một mức độ chống ngập và chịu được lực nước khác nhau. Trước khi xây dựng cần có sự tư vấn chuyên môn về nhà chống lũ từ các chuyên gia. Cùng nhau chung tay thực hiện giải pháp mới để phòng tránh rủi ro thiên tai bão lụt hiệu quả cao nhất.
Tìm hiểu về nhà chống lũ
Nhà chống lũ hay nhà chống ngập là mô hình thiết kế nhà thích ích với mưa lũ, giảm thiểu hậu quả của thiên tai đến con người và tài sản. Nhà chống lũ được triển khai vô cùng hiệu quả tại các nước trên thế giới và vừa qua, nhà chống lũ đã thực sự thể hiện tác dụng trong vùng rốn lũ miền Trung.
Tại Việt Nam, nhà chống lũ xuất hiện từ năm 2013. Đây là giải pháp tuyệt vời trước tình hình thời tiết thất thường lại miền Trung. Bên cạnh đó, mô hình này còn phù hợp với vùng ngập lũ miền Tây. Đặc biệt khi khí hậu đang thay đổi thất thường. Hiện nay, mô hình nhà chống lũ gồm 3 loại chính: nhà kê nền, nhà có gác và nhà phao.
Mô hình nhà phao hiện đại
Đây là dạng nhà nổi, kết cấu nhẹ bên trên (khung gỗ/sắt, mái tôn, vách), bên dưới là thùng phi nhựa/sắt để làm nổi. Do đó, khi nước dâng đến đâu nhà sẽ nổi tới đó. Nhà phao được phát triển từ các loại bè chuối, bè cây của ông cha ta thời xưa. Bên cạnh đó còn có nhà phao gắn liền với nhà xây: nhà phao nằm trên gác nhà xây. Gian nhà này cơ cấu nổi vượt lên trên nước ngập, tối đa 10m so với tầng trệt. Mô hình có khung nhà phao trượt đều trên 4 cọc thép ở 4 góc. Đồng thời là điểm neo chân cho khung nhà.
Nhà kê nền linh hoạt
Nhà kê nền gồm nhà kê nền thấp, cao và linh hoạt. Nhà kê nền thấp và cao với chiều cao của cột cách mặt đất lần lượt là 500m và 3m. Còn với nhà kê nền linh hoạt sẽ phù hợp với khu vực có lượng lũ cao dần theo từng năm. Mô hình có thể tách rời móng nhà và khối nhà mà không phá hủy kết cấu.
Mô hình nhà có gác
Nhà có gác gồm 4 loại chính: Nhà hai gác dành cho người ở, nhà hai gác có chỗ trú cho gia súc, nhà ba gian có gác xép, nhà ống có gác xép. Nhà hai gác chỉ dành cho người ở áp dụng cho các vùng trũng thấp, có lũ từ 1,3-3,0m. Nhà xây dựng trên cơ sở thiết kế với cấu trúc móng trụ, khung dầm, sàn bê tông và tường xây gạch nung. Độ cao gác/sàn tầng thường cao hơn mức ngập tối thiểu 2,85m.
Nhà hai gác có chỗ trú cho gia súc: áp dụng tại vùng, có lũ 1,5-3m. Mô hình nhà này có cầu thang phía ngoài cho người và gia súc di chuyển lên tầng khi có lũ. Độ cao tầng hai sẽ vượt mức lũ lịch sử khu vực đó. Gian phía sau chứa cỏ rơm, nông sản, gian trước cho người.
Nhà ba gian có gác xép: được áp dụng cho khu vực bão lớn, thường xuyên có gió giật. Mức lũ dưới 2m, thời gian ngâm trong vài ngày. Cấu trúc gồm 3 gian: 1 gian lồi bằng với phần hiên nhà, gian dưới sàn gác bê tông cốt thép là nơi trú cho người và tài sản, gác là nơi dân cư trú và bảo quản tài sản khi có bão lũ dâng cao. Nhà ống có gác xép: ứng dụng tại vùng lũ ngập thấp từ 1,5 đến 2m hoặc vùng bị ảnh hưởng của bão. Độ cao gác xép được tính toán phù hợp với đỉnh lũ lịch sử của khu vực. Khi thiết kế có thể đổ sàn bê tông truyền thống hoặc các vật liệu xây dựng kháng nước. Độ cao gác xép tối thiểu 2,1m.
Cân nhắc chọn sơn và sàn lát
Là một trong những phần bị tác động và chịu hỏng hóc nhiều nhất khi nhà bị ngập lụt. Nên lớp sàn nên chọn loại làm từ gạch, sàn đá, sàn vinyl. Sàn gỗ sẽ dễ bị tổn hại hơn nhưng nếu vẫn muốn chọn loại sàn này. Bạn nên sử dụng ván gỗ công nghiệp, lưu ý bôi keo chống nước tại các mối nối. Sao cho kín kẽ, mép gỗ không bị hở.
Qua bài viết trên đây chúng ta đã tìm hiểu về một số mô hình nhà chống lũ cũng như những lưu ý khi xây dựng nhà ở để tránh rơi vào tình trạng ngập lụt. Tất nhiên, việc có thể ứng dụng và phát huy tối đa công năng của những mô hình nhà ở này trong thực tế hay không còn tùy thuộc vào vị trí địa lý, tình hình thời tiết, khí hậu của từng quốc gia, vùng miền, ngoài ra còn phải tính đến điều kiện tài chính của mỗi cá nhân/gia đình…
